Mediacja – najważniejsze informacje
Mediacja w polskim systemie prawnym jest instytucją stosunkowo młodą. W latach dziewięćdziesiątych zaczęto tworzyć zespoły, które miały za zadanie wprowadzić mediację do polskiego wymiaru sprawiedliwości. Jednakże dopiero w roku 2005 roku weszła w życie ustawa wprowadzająca przepisy dotyczące mediacji w sprawach cywilnych. W ten sposób umożliwiono stosowanie mediacji np. w sprawach rozwodowych, w sprawach o prawo do kontaktu z dzieckiem czy podział majątku, bądź dział spadku. Mediacja wprowadzona została ponadto do obszaru gospodarczego np. w sprawach o zapłatę czy w konfliktach związanych ze znakiem towarowym. Również w sprawach pracowniczych (np. o przywrócenie do pracy, odszkodowawczych) zaczęto wykorzystywać i doceniać rolę mediacji.
Znaczenie mediacji sukcesywnie rośnie, na przestrzeni ostatnich lat wyraźnie widać wzrost zainteresowania praktycznym wykorzystywaniem mediacji również wśród instytucji rządowych i pozarządowych…
Najogólniej mówiąc, mediacja jest próbą doprowadzenia do ugodowego i jednocześnie satysfakcjonującego dla stron rozwiązania konfliktu, problemu bądź sporu poprzez dobrowolne negocjacje, które prowadzone są przy udziale trzeciej osoby. Rolę mediatora pełni profesjonalista, który jest niezaangażowany, czyli neutralny i bezstronny w stosunku do stron sporu. Fundamentalną rolą mediatora jest zatem wspieranie przebiegu negocjacji, oraz bieżące łagodzenie powstających napięć i pomoc w zawarciu ostatecznego porozumienia.
Warto zaznaczyć, że mediacja różni się znacząco od postępowania pojednawczego. Postępowanie pojednawcze może bowiem mieć miejsce wyłącznie przed wniesieniem wniosku bądź pozwu do sądu. Natomiast mediacja może być prowadzona również w toku postępowania sądowego (tj. aż do momentu jego zakończenia). Mediacje mogą być podjęte zarówno na podstawie umowy stron jak i postanowienia sądu. Przy czym należy pamiętać, że mediacje mają zawsze charakter dobrowolny, a zatem także w przypadku wydania przez sąd stosownej treści postanowienia. Dobrowolność mediacji oznacza jednocześnie, że sprzeciw jednej ze stron skutecznie uniemożliwia przeprowadzenie mediacji…